چکیده سخنرانی دکتر عبدالله کریم‌زاده در همایش بین‌المللی « دین، فرهنگ و فناوری»
«مطالعات پسااستعماری» یکی از حوزه‌های پژوهشی میان‌رشته‌ای در علوم انسانی است که به وضعیت جوامع استثمارشده می‌پردازد و با نگرشی واسازانه می‌کوشد تا نگاه «استعمارگر» به جوامع استعمار شده را شالوده شکنی کند و به چالش بکشد. بررسی پیشینه ادبیات مطالعات پسااستعماری نشان می‌دهد که در گفتمان پسااستعماری دو نوع رویکرد قابل‌شناسایی است:1) شرق‌شناسی2) مطالعات فرودستان. مقاله حاضر در پرتو این دو رویکرد به واکاوی دنیای دیجیتالی شده معاصر می‌پردازد و وضعیت آن را ذیل دو عنوان «شرق‌شناسی دیجیتالی» و «فرودستان دیجیتالی» تبیین می‌کند. استدلال اصلی مقاله این است که گفتمان استعماری در دنیای دیجیتالی شده معاصر با همان ماهیت قبلی اما این بار به شکل تکنولوژی‌های مدرن دیجیتالی و با ظاهری دموکراتیک‌تر در حال بازتولید شدن است و این فرضیه که تکنولوژی‌های مدرن دیجیتالی باعث توزیع مناسبات نامتقارن قدرت به نفع گروه‌های فرودست می‌شوند، از دید نگارنده این مقاله اساساً مردود است. بر این اساس، تلاش می‌شود به این پرسش پاسخ داده شود که تکنولوژی‌های دیجیتال چگونه به بازتولید و تثبیت گفتمان استعماری کمک می‌کنند و این وضعیت را چگونه می‌توان با نظریه پسااستعماری مورد بازخوانی انتقادی قرارداد.
کلید واژه ها: شرق شناسی دیجیتالی، فرودستان دیجیتالی، تکنولوژی های دیجیتالی، وضعیت پسااستعماری
